Journal of Theoretical
and Applied Mechanics

13, 1, pp. 3-19, Warsaw 1975

Rola i metody doświadczalnej analizy naprężeń w rozwiązywaniu współczesnych problemów mechaniki ciała stałego

Jacek Stupnicki

Postępujący w szybkim tempie rozwój przybliżonych metod obliczeniowych i rozwój metod symulacji na maszynach analogowych mogą wywołać wrażenie, że następuje zmierzch badań doświadczalnych. Prowadzenie pomiarów na rzeczywistych obiektach lub na modelach jest na ogól bardzo pracochłonne. Znacznie szybciej i taniej można obecnie wykonywać numeryczne i analogowe badania uzyskując wyniki, których dokładność, liczona w ułamkach procenta, zdaje się gwarantować ich niepodważalność. Nastąpił więc spadek zapotrzebowania ze strony przemysłu na prace usługowe, co ograniczyło fundusze laboratoriów. W krajach o wieloletnich tradycjach w dziedzinie badań doświadczalnych widoczne było zahamowanie rozwoju ośrodków badawczych. Stagnacja w badaniach doświadczalnych nie trwała długo, ostatnie lata przynoszą wzrost zainteresowania badaniami doświadczalnymi o nieco innym charakterze niż poprzednio. Nie podejmuje się obecnie prac doświadczalnych, które można zastąpić analizą numeryczną. Rola współczesnych metod doświadczalnych uwydatnia się przede wszystkim w badaniach podstawowych. Ich pierwszoplanowa funkcja, to obserwacja nowych zjawisk lub zjawisk dotychczas nie zauważonych. Funkcja drugoplanowa, to weryfikacja prawidłowości założeń przyjętych podczas budowy modeli matematycznych i sprawdzenie dopuszczalności poczynionych uproszczeń. W podanym przeglądzie aktualnych kierunków rozwoju metod badań stosowanych
w mechanice ciała stałego świadomie pominąłem większość prac wykonanych w kraju, gdyż o nich mówili osobiście autorzy w swoich wystąpieniach na Sympozjum. Spośród ogromnej liczby prac publikowanych corocznie wybrałem te, które według mojej opinii stanowią istotny krok naprzód i stanowią ilustrację aktualnych możliwości.